Pan-de-cougiéu
Oxalis acetosella
Oxalidaceae
Àutri noum : Pan-de-couvènt, Pan-de-couguou, Pan-de-couènt, Crousadello, Pascalo.
Noms en français : Oseille des bois, Surelle.
Descripcioun :Lou pan-de-cougiéu trachis en tapis dins li bos fres e umide de mountagno. Se recounèis à si fueio di tres fuioun en couor e à si pichòti flour clinado en campano blanco e veinado de roso. Flouris pèr Pasco (Pascalo).
Usanço :Es uno planto manjadisso en ensalado o cuecho (soupo, oumeleto...). Douno un bon goust acide. Pamens faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali (graviho dins li ren). Lou pan-de-cougiéu se manjo en mountagno à la sourtido de l'ivèr pèr reviscoula lou cors. Èi couneigu peréu pèr sougna lis acamp de la bouco o dóu cors. Èi tambèn richo en vitamino C.
Port : Erbo
Taio : 3 à 12 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxalis
Famiho : Oxalidaceae
Ordre : Oxalidales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Bos umide
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Oxalis acetosella L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753